TEMATY MATURALNE DO CZĘŚCI USTNEJ JĘZYKA POLSKIEGO

ROK SZKOLNY 2008/2009

 Ściągnij jako plik

Literatura.

1. Omów różne sposoby przedstawiania i oceny świata mieszczańskiego w utworach literackich   różnych epok.

2. Rola poezji w dziejach narodu. Omów problem na przykładzie utworów z różnych epok literackich.   

3. Motyw snu i widzenia w literaturze. Przedstaw, jaką funkcję pełnią w wybranych utworach.

4. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj różne funkcje tytułu i motta  w dziełach     literackich.

5. Powinowactwa literatury i filozofii. Omów problem na wybranych przykładach.

6. Samotność- różne jej oblicza i przyczyny. Rozważ problem, odwołując się do  wybranych przykładów literackich.

7. Omów funkcjonowanie motywu miasta w wybranych utworach literackich.

8. Omów funkcjonowanie motywu podróży w wybranych utworach literackich.

9. Antyk jako żywe źródło inspiracji następnych epok. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów.

10. Fantastyka w literaturze romantycznej. Omów jej charakter i funkcje, odwołując się do wybranych utworów.

11. Literackie kreacje par małżeńskich . Rozwiń temat ,wykorzystując wybrane utwory.

12. Motyw labiryntu i jego literackie kontynuacje. Omów na wybranych przykładach.

13. Różnorodność obrazów i ocen społeczeństwa polskiego w literaturze. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów.

14. Toposy żołnierza – tułacza i żołnierza- powstańca. Przedstaw ich funkcjonowanie w literaturze polskiej na wybranych przykładach.

15. Idealiści i marzyciele jako bohaterowie literaccy. Przedstaw ich kreacje na wybranych przykładach.  

16. Przedstaw obrazy ,, małej ojczyzny” w wybranych dziełach literackich.

17. Funkcje groteski w kreowaniu wizji świata i człowieka. Omów problem, sięgając do wybranych utworów.

18. Literackie rozrachunki z mitami narodowymi. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów literackich.

19. Zaprezentuj, jakie funkcje może pełnić w literaturze zwykły przedmiot. Odwołaj się do wybranych utworów.

20. Na podstawie wybranych tekstów literackich scharakteryzuj sposób funkcjonowania w polskiej prozie motywu dworku szlacheckiego.

21. Omów na przykładach wybranych utworów literackich problem relacji między pokoleniami.

22. „Pokrzepienie serc" i „rozdrapywanie ran polskich". Przedstaw i zanalizuj te dwie tendencje w polskiej literaturze, odwołując się do wybranych przykładów.

23. Fenomen Zakopanego. Przedstaw - na wybranych przykładach - wpływ góralszczyzny na literaturę.

24. Sposoby funkcjonowania motywu dziecka w literaturze. Omów na wybranych przykładach.

25. Humor w literaturze. Omów na wybranych przykładach jego funkcję w kreowaniu wizji świata i człowieka.

26. Romantyczny model miłości i polemika z nim w literaturze późniejszych epok. Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów.

27. Motyw niezawinionego cierpienia w literaturze. Omów funkcjonowanie tego motywu w wybranych utworach literackich.

28. Wileńszczyzna w ujęciu A. Mickiewicza, Cz. Miłosza i T. Konwickiego. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.

29. Naturalizm w literaturze polskiej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

30. Motywy tyrtejskie w literaturze polskiej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

31. Tendencje klasycyzujące lub awangardowe w liryce polskiej XX wieku. Omów temat na na wybranych przykładach.

32. Heroizacja i deheroizacja bohaterów w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.

33. Omów na wybranych przykładach rolę motywów ludowych w utworach literackich różnych epok.

34. Autobiografia tworzywem literackim utworów wybranych epok. Omów zagadnienie na wybranych przykładach

35. Dokumentaryzm i paraboliczność - omów dwa sposoby prezentacji świata w literaturze współczesnej,
     odwołując się do wybranych   przykładów.

36. Poezja religijna XX wieku. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory literackie.

37. Motyw Boga przewijający się w literaturze różnych epok. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych dzieł literackich.

38. Studium zbrodni i jej sprawcy. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych utworów literackich.

39. Przedstaw niepokoje i radości pokoleń przełomu wieków na podstawie analizy wybranych tekstów literackich.

40. Literackie portrety młodych. Scharakteryzuj je, odwołując się do analizy wybranych utworów literackich.

41. Praca jako wartość uszlachetniająca i degradująca człowieka. Przedstaw zagadnienie na podstawie analizy wybranych utworów literackich.

42. Kreacje rycerzy na przestrzeni epok. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literackich.

43. Rozmowy z samym sobą. Omów monologi bohaterów z dzieł literackich reprezentujących różne epoki.

44. Od Heroda do Stalina – literackie portrety tyranów. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów literackich

45. Dzienniki, pamiętniki pisarzy polskich jako zapis doświadczeń osobistych i zbiorowych. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do analizy
      i interpretacji wybranych tekstów
.

46. Odwołując się do wybranych dzieł literackich, omów różne obrazy bitew.

47. Odwołując się do wybranych dzieł literackich, omów różne obrazy uczty.

48. Odwołując się do wybranych dzieł, omów różne wizerunki literackie mędrca.

49. Odwzorowywanie świata, prowokacja, eksperyment artystyczny. Refleksja na temat najnowszej literatury,
      w odwołaniu do najnowszej literatury.

50. Omów funkcje motywów magicznych i fantastycznych w wybranych utworach literackich.

51. Omów na wybranych przykładach sposoby funkcjonowania poetyki maski.

52. Omów różne obrazy piekła w literaturze, odwołując się do wybranych dzieł literackich.

53. Postać „ innego”, „obcego” w wybranych utworach literatury XX i XXI wieku. Dokonaj charakterystyki porównawczej postaci.

54. Przeanalizuj różnice między poezją i prozą, odwołując się do wybranych przykładów literackich.

55. Przedstaw motyw honorowego pojedynku w wybranych utworach literackich danej epoki.

56. Przedstaw różne opisy literackie postaw patriotycznych, odwołując się do wybranych utworów.

57. Przedstaw różne sposoby i funkcje kreowania  jednostki wybitnej w literaturze, odwołując się do wybranych utworów.

58.Pycha jako czynnik determinujący działania człowieka. Określ jej źródła i konsekwencje, analizując  wybrane utwory literackie.

59. Rozważ rolę sarmatyzmu i jego dziedzictwo w kulturze polskiej, odwołując się do wybranych dzieł literackich.

60.Czy literatura kobieca rzeczywiście przeznaczona jest tylko dla kobiet? Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.

61. Czym jest dziedzictwo duchowe w literaturze romantycznej i w twórczości pokolenia Kolumbów?

      –omów ten problem, odwołując się do wybranych dzieł literackich

62. Heroiczny model istnienia na przykładzie literatury w wybranych okresach kulturowych – próba porównania.

63. Jednostka wobec zbiorowości w ujęciu twórców dwóch wybranych epok. Rozważ problem. wybranych utworów.

64. Literatura faktu. Analiza i interpretacja tego zjawiska kulturowego XX wieku na wybranych przykładach

65. Mistrzowie i uczniowie wśród twórców literatury. Przedstaw różne realizacje ujawniające się w dziełach.

66. Na wybranych przykładach omów motyw walki dobra i zła.

67. Na wybranych przykładach przedstaw zmiany w sposobie kreowania postaci w polskim dramacie  XIX i XX wieku.

68. Na wybranych przykładach z różnych epok objaśnij funkcję konwencji onirycznej   w kreowaniu świata przedstawionego.

69. Mitotwórstwo i rola mitów w literaturze. Omów na wybranych przykładach.

70. Obraz utopii w literaturze. Przedstaw różne ujęcia utopii i porównaj je, zwracając uwagę na

      elementy istotne dla epoki, w której powstawały.

71.Obraz utraconej ojczyzny w twórczości wybranych pisarzy. Omów na wybranych przykładach.

72. Różne oblicza lęku w literaturze fantastycznonaukowej. Scharakteryzuj je na przykładzie tekstów literackich.

 

Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki.

1. Pejzaż romantyczny. Omów funkcjonowanie motywu, analizując wybrane dzieła literackie  i ikonograficzne.

2. Na wybranych przykładach literackich i innych dzieł sztuki omów kreacje ludzi szalonych i obłąkanych.

3. Symbole- klucze do wyobraźni. Przedstaw funkcjonowanie wybranych motywów symbolicznych w  literaturze i malarstwie.

4. Impresja a ekspresja. Przedstaw dwa spojrzenia na świat i człowieka w literaturze i malarstwie odnosząc się do wybranych przez siebie dzieł.

5. Spotkania i rozstania- obrazy liryczne i malarskie. Przedstaw funkcjonowanie tych motywów w wybranych tekstach kultury.

6. Melancholia jako kategoria estetyczna i filozoficzna. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady dzieł literackich i malarskich.

7. Piękno i brzydota jako kategorie kreujące obraz świata i człowieka w literaturze i sztuce.
   Zaprezentuj temat w nawiązaniu do wybranych tekstów kultury.

8. Obraz gór w literaturze i malarstwie. Przedstaw, analizując wybrane przykłady.

9 Wieś jako temat literacki i malarski .Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł.

10. Literacka i filmowa wizja PRL-u. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych tekstów kultury.

11. Teatralne realizacje dzieł klasyków. Zanalizuj i oceń wybrane spektakle teatralne.

12. Funkcje barw w tworzeniu nastroju. Przeanalizuj wybrane dzieła literackie i malarskie.

13. Przedstaw funkcjonowanie motywów franciszkańskich w literaturze i sztuce XIX i XX wieku.

14. Świat dziecka w utworach literackich i dziełach sztuki. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.

15. Legenda, uwznioślenie i apoteoza jako sposoby interpretowania historii. Omów na wybranych przykładach literackich i malarskich.

16. Bohaterstwo i tragizm pokolenia Kolumbów w świetle utworów literackich i filmów. Omów zagadnienie,
     odwołując się do dzieł literackich, plastycznych i filmowych.

17. Duchy i zjawy w literaturze, filmie i sztukach plastycznych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

18. Polskie zwycięstwa i klęski. Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw, jak w literaturze
     i malarstwie komentowano ważne wydarzenia w historii narodowej.

19. Przedstaw funkcjonowanie motywu morza w wybranych utworach literackich i plastycznych.

20. Postaci historyczne w literaturze i filmie. Zaprezentuj sposób ich przedstawienia w wybranych dziełach literackich i filmowych.

21. Przyroda ojczysta jako temat i źródło inspiracji artystycznych. Omów na wybranych przykładach z literatury i malarstwa.

22. Omów funkcje deformacji rzeczywistości w wybranych utworach literackich i malarskich.

23. Omów funkcjonowanie motywu czterech pór roku w odniesieniu do wybranych przykładów z dziedzin sztuki
      ( np. literatura, malarstwo, muzyka).

24. Autoportret w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów.

25. Omów na wybranych przykładach funkcjonowanie motywu błazna w literaturze i sztuce.

26. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw różnorodne ujęcia motywu ogrodu w literaturze i malarstwie.

27. Zaprezentuj i omów motywy orientalne w literaturze i malarstwie na wybranym przez ciebie materiale.

28. Literackie i filmowe wizje przyszłości. Omów temat na wybranych przykładach dzieł.

29. Sztuka i polityka. Rozważ związki odwołując się do wybranych dzieł.

30. Metody idealizowania postaci w literaturze i malarstwie. Analiza porównawcza wybranych przykładów.

31. Strój bohaterów dzieł literackich i malarskich XIX wieku jako źródło informacji o jednostkach, środowiskach i epoce.

32. Ars moriendi. Przedstaw sposoby ujęcia tego motywu w literaturze i innych tekstach kultury wybranych epok.

33. Dramat romantyczny i jego realizacja teatralna. Omów zagadnienie w oparciu o znane Ci teksty i inscenizacje.

34. Kochankowie współcześni. Przywołując sylwetki i podejmując topos miłości, wskaż na sposób ujęcia motywu miłości w literaturze i filmie.

35. Muzyczne interpretacje utworów literackich. Omów temat i dokonaj analizy porównawczej.

36. Różne ujęcia motywu pożegnania. Analiza wybranych przykładów literackich, malarskich i filmowych.

37. Funkcje symbolu w malarstwie modernistycznym i dramatach Stanisława Wyspiańskiego.
     Zanalizuj, wykorzystując zaprezentowane materiały pomocnicze.

38. Obraz Warszawy w polskiej literaturze i sztuce drugiej połowy XX wieku. Zaprezentuj wybrane
      przez siebie przykłady dzieł ukazujących miasto.

39.Motyw maryjny w literaturze, malarstwie i sztuce. Omów zagadnienie analizując wybrane dzieła kultury.

 

Język

1. Neologizmy dzisiaj. Dokonaj analizy i oceń ich zgodność z normą językową.

2. Sztuka pisania listów. Na wybranych przykładach scharakteryzuj język sztuki epistolarnej.

3. Gwara podhalańska w tradycji literackiej i współczesnej kulturze. Omów jej funkcjonowanie w wybranych dziełach literackich .

4. Fantazje słowotwórcze. Omów funkcje neologizmów w wybranych utworach poetyckich.

5. Badając język publicystyki wybranych epok, scharakteryzuj styl retoryczny.

6. Gra słów jako przejaw mistrzostwa poetyckiego i sprawności językowej. Omów zagadnienie,
    odwołując się do wybranych przykładów z literatury polskiej.

7. Odwołując się do wybranych przykładów literackich, omów cechy i funkcje stylizacji archaicznej.

8. Język utworów Gombrowicza i Witkacego jako wyzwanie wobec tradycji. Omów na wybranych przykładach.

9. Odwołując się do wybranych przykładów, omów cechy i funkcje dialektyzacji.

10. Funkcje stylizacji biblijnej w literaturze różnych epok. Zanalizuj wybrane przykłady.

11. Stylizacje modlitewne i ich funkcje. Przedstaw na wybranych przykładach literackich różnych epok.

12. Scharakteryzuj cechy języka i stylu wybranych postaci literackich. Omów na wybranych przykładach.

13. Korzystając z odpowiednich przykładów, scharakteryzuj środki językowe wykorzystywane w reklamie i określ ich funkcje.

14. Komizm językowy w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do zgromadzonych przykładów.

15. Eksperymenty językowe w poezji polskiej XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

16. Nowomowa jako odmiana społecznego stylu funkcjonalnego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

 17. Język bohatera jak element charakterystyki postaci. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

18. Frazeologizmy jako tworzywo poetyckie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach ze współczesnej liryki.

19. Język erotyki. Omów różne sposoby mówienia o miłości w utworach różnych epok.

20. Na przykładach wybranych utworów wyjaśnij funkcję neologizmów artystycznych w kreacji świata przedstawionego.

21. Język i styl prasy- scharakteryzuj na podstawie dowolnie wybranych przykładów.

22. Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima,
      Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka. Dokonaj analizy materiału językowego utworów.

23. Język w służbie satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

24. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze.

25. Analizując zgromadzony materiał, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich zasadność.

26. Sztuka przekazywania a manipulacja językowa- porównaj sposoby wykorzystania środków językowych
      w dowolnie wybranych współczesnych polskich tekstach propagandowych.

27. Scharakteryzuj stylizację biblijną w twórczości P. Skargi i A. Mickiewicza. Odwołaj się do wybranych przykładów.

28. Dokonaj analizy chwytów retorycznych i ich funkcji we współczesnej reklamie.

29. Język dyskusji czatowych w kontekście tendencji rozwojowych współczesnej polszczyzny.

30. Analiza językowa przysłów polskich. Omów na podstawie zgromadzonego materiału.

31. „Twoja mowa cię zdradza”. Język jako źródło wiedzy o człowieku na podstawie analizy sposobu mówienia wybranych osób życia publicznego.

32. Słownik etymologiczny języka polskiego kopalnią wiedzy o dawnej polszczyźnie. Przedstaw ewolucję wybranych wyrazów
     związanych z obyczajowością epok.  

 

  STRONA GŁÓWNA